10.4. UKŁADY ODBIORCZE


  Jedną poważniejszych wad systemu z modulacją FM jest komplikacja układu odbiorczego. O ile w systemie z modulacją AM w najprostszym przypadku wystarczało dołączenie konwertera do zwykłego odbiornika telewizyjnego (lub lekkie przestrojenie głowicy na pasma IV i V), o tyle modulacja FM wymaga zasadniczo konstrukcji specjalnego szerokopasmowego toru odbiorczego i dyskryminatora częstotliwości. Z tego też powodu w zastosowaniach amatorskich przyjęło się wykorzystanie odbiorników satelitarnych bądź gotowych zespołów produkowanych przez firmy krótkofalarskie na zachodzie. Konstrukcje "domowe" odbiorników są obecnie rzadkością.

10.4.1. ODBIORNIKI SATELITARNE

    Odbiorniki TV satelitarnej pokrywają najczęściej pasmo 950 - 2150 MHz (starsze typy do 1750 MHz) mogą być więc bezpośrednio użyte do odbioru TV amatorskiej w paśmie 23 cm - oczywiscie po odłączeniu głowicy b.w.cz. (LNC) na pasmo satelitarne 12 GHz. Szerokość pasma przenoszenia wynosi ok. 27 MHz (-3 dB, ok. 50 MHz przy -40 dB) jest więc obecnie wystarczająca. Do najpoważniejszych wad odbiorników satelitarnych należą stosunkowo niska czułość, niskie tłumienie sygnałów w kanałach sasiednich (ok. 25-30 dB) i mała odporność na silne sygnały zakłócające. Starsze typy odbiorników były strojone analogowo co pozwalalo na dokładne dostrojenie się do częstotliwości pracy korespondenta, nowsze wyposażone w syntezery częstotliwości pozwalają na wybór częstotliwości jedynie w ramach ustalonego rastru. Na szczęście większa niż potrzebna szerokość pasma i układy automatycznego dostrojenia (AFC, często w zakresie +/- 5 MHz) pozwalają na skompensowanie tej niedogodności. Szerokie pasmo przenoszenia i niska odporność na sygnały zakłócające mogą jednak przyczynić się do pogorszenia jakości obrazu w pobliżu innych stacji amatorskich, np. węzłów sieci pakiet radio lub przekaźników fonicznych (rys. 10.3). Zakłócenia mogą być także powodowane przez stacje radarowe, pracujące w niektórych krajach (np. w Niemczech) w paśmie 23 cm lub w jego pobliżu.

    [rys. a_03]

    Niektóre modele odbiorników satelitarnych wyposażone są w możliwość przełączania szerokości pasma przenoszenia z 27 do ok. 20-22 MHz. W przypadku zakupu odbiornika do celów amatorskich warto zwrócić uwagę na tą możliwość. Samodzielna przeróbka odbiornika może być jednak skomplikowana i nieopłacalna. Ograniczenie szerokości pasma w.cz. zgodnie z proponowanym standardem IARU spowoduje zmniejszenie się amplitudy sygnału wizyjnego na wyjściu odbiornika satelitarnego. Dla wyrównania amplitudy konieczne będzie dodanie wzmacniacza wizyjnego w odbiorniku. Narazie jest to jednak sprawa przyszłości.
    Wybierając odbiornik satelitarny do celów amatorskich warto jest zwrócić uwagę aby był on wyposażony w bezpośredni wskaźnik częstotliwości (a nie tylko we wskaźnik kanałów) i wskaźnik częstotliwości podnośnej fonii - mogą one być wyświetlane tylko w menu programowania odbiornika. Wskaźniki te nie są oczywiście niezbędne, ale mogą znacznie ułatwić życie. Niektóre z odbiorników satelitarnych wyposażone są także w przełącznik polaryzacji sygnału wizyjnego. Może on się czasami przydać w trakcie odbioru emisji amatorskich - zwłaszcza jeżeli przed odbiornikiem włączony jest konwerter odwracający pasmo. Dobrze jest też, żeby zakres przestrajania podnośnej fonii rozciągał się w dół do 5,5 MHz.
    Odbiornik TV satelitarnej może być również wykorzystany po niewielkich przeróbkach do odbioru transmisji w paśnie 10 GHz. Przestrojenia wymaga jedynie znajdujący się bezpośrednio przy antenie konwerter SHF. Programy telewizji satelitarnej nadawane są w paśmie 12 GHz, a więc niezbyt odległym od amatorskiego pasma 10 GHz. Przestrojenie może wymagać wymiany znajdującego się w konwerterze rezonatora ceramicznego na inny o niższej częstotliwości rezonansowej lub podłożenia płytki ceramicznej o grubości od 1 do 1,5 mm pomiędzy rezonator a płytkę drukowaną. Podwyższenie częstotliwości rezonasowej wymagałoby lekkego oszlifowania rezonatora. Zamiast konwertera satelitarnego można też użyć mieszacza z diodą Gunna. Współczynnik szumów takiego układu będzie jednak wyższy od współczynnika szumów odbiornika satelitarnego.

10.4.2. INSTALACJA ANTENOWA

    Stosunkowo niska czułość odbiorników satelitarnych powoduje, że w przypadku łączności na większe odleglości lub niekorzystnego położenia anteny odbiorczej konieczne jest zainstalowanie przedwzmacniacza. W paśmie 23 cm i wyższych istotnymi czynnikami ograniczającymi czułość urządzenia odbiorczego są szumy własne odbiornika i straty sygnału w kablu antenowym. Dlatego też przedwzmacniacz musi być zainstalowany jak najbliżej anteny aby skompensować straty sygnału w kablu. Zasada ta obowiązująca także i w zakresach niższych częstotliwości bywa niestety często lekceważona. Przedwzmacniacz znajdujący się bezpośrednio na wejściu odbiornika i zasilany osłabionym sygnałem nie przynosi w praktyce żadnych korzyści, wprost przeciwnie, jego szumy własne mogą w niekorzystnym przypadku nawet pogorszyć odstęp sygnału odbieranego od szumu.
    Ze względu na znaczne tłumienie kabla w instalacji antenowej należy użyć kabli o wyższej jakości, w przypadku dłuższych doprowadzeń - kabli AIRCOM (z izolacją powietrzną), AIRCOM PLUS, AIRCELL, H100 lub H500, w przypadku krótszych - RG-213. Cienkie kable typu RG-58 i podobne są tu zupełnie nie na miejscu. Najważniejsze parametry kabli przedstawione są w tabeli 10.1. Dodatkowe tłumienie wnoszone jest też przez użyte w instalacji wtyki i gniazda. Konieczne jest zastosowanie gniazd i wtyczek dostosowanych do zakresu częstotliwości pracy, najlepiej typu N lub lepszych wykonań BNC. Zakresy pracy niektórych typów złączy koncentrycznych podane są w tabeli 10.3. Jak z niej wynika montowanie przez niektórych producentów gniazd UHF w radiostacjach i antenach dla pasma 70 cm nie ma najmniejszego sensu. Nazwa UHF ma znaczenie historyczne i pochodzi z czasów kiedy 30 MHz uważano już za bardzo wysoką częstotliwość. Złącza SMA montowane są w niektórych modelach radiostacji ręcznych ze względu na ich małe wymiary. W technice TV satelitarnej stosowane są złącza standardu F.

Tabela 10.1.
Parametry kabli antenowych.

Parametr AIRCOM H100 RG-213 RG-58
Oporność falowa [om] 50 50 50 50
Średnica kabla [mm] 10,3 9,8 10,3 5,0
Średnica żyły środkowej [mm] 2,70 2,50 7 x 0,76  
Współczynnik skrócenia 0,80 0,84 0,66 0,66
Tłumienie [dB/100m] 100 MHz 3,3 4,1 7,0 16,1
Tłumienie [dB/100m] 200 MHz 5,0 6,0 10,2 19,5
Tłumienie [dB/100m] 500 MHz 8,5 10,8 17,0 35,2
Tłumienie [dB/100m] 800 MHz 11,0 12,9 23,0 48,0
Tłumienie [dB/100m] 1300 MHz 14,5 16,0 27,5 64,5
Tłumienie [dB/100m] 2300 MHz 21,5 22,4 38,0 97,1
Tłumienie [dB/100m] 3000 MHz 25,0 25,5 41,0 111,0
Tłumienie [dB/100m] 5000 MHz 34,1 34,5 --- ---
Tłumienie [dB/100m] 10000 MHz 49,0 49,5 --- ---

    Do konstrukcji członów dopasowujących konieczne jest często użycie kabli o innych niż 50 omów. Ich oznaczenia i najważniejsze parametry przytoczone są w tabeli 10.2 (ze względu na to, że długość odcinków dopasowujących jest niewielka pominięto w tabeli wartości tłumienia.

Tabela 10.2.

Typ kabla Średnica
[mm] 		Impedancja
[om] 		Współczynnik
skrócenia
RG55 5,4 53 0,66
H543 9,8 75 0,85
RG11 10,3 75 0,66
RG59 6,15 75 0,66
CX5S 6,8 75 0,8
3S60 6,0 60 0,66


Tabela 10.3.
Częstotliwości graniczne niektórych złączy koncentrycznych.

Rodzaj złącza Częstotliwość graniczna
UHF 150 - 300 MHz (zależnie od wykonania)
BNC 4 GHz
TNC (podobne do BNC, gwintowane) 11 - 18 GHz (zależnie od wykonania)
N 12,4 - 18 GHz (zależnie od wykonania)
C (podobne do N, bagnetowe) 11 GHz
SMA 18 - 26,5 GHz (zależnie od wykonania)


    Tłumienie wolnej przestrzeni w paśmie 23 cm jest o ok. 10 dB wyższe niż w paśmie 70 cm. Wynikające stąd straty sygnału muszą być skompensowane za pomocą wyższego zysku antenowego i oczywiscie minimalizacji strat w kablu antenowym.
    Jako anteny stosowane są najczęściej kilkunasto- dwudziestokilko- elementowe anteny Yagi o polaryzacji pionowej lub poziomej w zależności od potrzeb, np. wyposażenia najbliższej stacji przekaźnikowej (tabela 10.4). Anteny spiralne (helikoidalne) są zasadniczo dostosowane do polaryzacji kołowej, jednak w warunkach, w których należy liczyć się z odbiciami (powodującymi przeważnie zmianę płaszczyzny polaryzacji sygnału) antena spiralna ogranicza straty wynikające z niezgodności polaryzacji do -3 dB. Dalszą zaletą anten spiralnych jest ich stosunkowo znaczna szerokopasmowość - niestety często ograniczona przez układy dopasowujące. W stacjach przekaźnikowych instalowane są często anteny pionowe.

Tabela 10.4.
Parametry fabrycznych anten Yagi dla pasm 23 i 13 cm.

Typ Pasmo Liczba
elementów 		Długość
[m] 		Zysk
[dBi] 		Wiązka
(-3db)
[stopni]
FX2304 23 cm 16 1,19 16,4 29
FX2309 23 cm 26 2,01 18,2 20
FX2317 23 cm 48 4,01 20,7 15,5
Tonna 20624 23 cm 23 1,85 18,1 19,2
Tonna 20655 23 cm 55 4,64 21,5 13,2
FX1308 13 cm 25 1,20 18,2 21
FX1316 13 cm 42 2,02 20,5 16
FX1331 13 cm 80 4,02 22,7 13


Uwaga: Anteny FX2304 i FX1308 (Flexa-Yagi) montowane są z przodu masztu. Zysk podany jest w stosunku do anteny izotropowej (idealnej bezkierunkowej). Zysk w stosunku do dipola półfalowego jest o 2,2 dB mniejszy.


Tabela 10.5.
Parametry fabrycznych anten pionowych dla pasma 23 cm (firmy Diamond).

Typ Długość[m] Zysk [dB]
pasmo 2 m 		Zysk [dB]
pasmo 70 cm 		Zysk [dB]
pasmo 23 cm
X-4000 1,3 3,15 6,3 9,7
X-5000 1,8 4,5 8,3 11,7
X-6000 3,05 6,5 9 10
X-7000 5,0 8,3 11,7 13,7


    W wyższych pasmach, a czasami także w paśmie 23 cm stosowane są anteny paraboliczne, tubowe i szczelinowe. Zyski anten Yagi są naogół dobrze znane i łatwe do znalezienia w katalogach producentów, mniej znane są zyski osiągane za pomocą anten parabolicznych. W tabeli 10.6 przytoczone są niektóre wartości zysku w dB i szerokości wiązki w stopniach w zależności od częstotliwości pracy i średnicy anteny.

Tabela 10.6.
Zysk anten parabolicznych w zależności od średnicy.

  Antena
  Średnica 30 cm Średnica 60 cm Średnica 90 cm
Częstotliwość
[GHz] 		Zysk[dB] Wiązka
(-3dB)
[stp.] 		Zysk
[dB] 		Wiązka
(-3dB)
[stp.] 		Zysk
[dB] 		Wiązka
(-3dB)
[stp.]
1,30     15 30 18,5 19
2,30     20 16 23,5 11
3,45 17 22 23 11 27 7
5,76 21 13 27 6,5 31,5 4
10,40 27 7 33 3,5 37 2,5
24,20 34,5 3 40 2 44 1


    Malejąca w miarę wzrostu zysku szerokość wiązki anteny stawia wysokie wymagania odnośnie dokładności naprowadzania i powtarzalności położenia rotora antenowego dla anten obrotowych. Rotory powinny być wyposażone w hamulce elektromagnetyczne, a luzy w przekładni i niestabilność mechaniczna instalacji antenowej powinny być na tyle małe, żeby maksymalne odchylenie anteny od pożądanego kierunku nie przekraczało połowy szerokości wiązki. Oczywiscie w przypadku prowadzenia łączności na nieduże odleglości wystarczają anteny o mniejszym zysku i szerokości wiązki nie narzucającej zbyt wysokich wymagań konstrukcji mechanicznej. W wielu przypadkach (np. prowadzenia łączności przez przekaźnik) wystarczy antena nieruchoma zwrócona w pożądanym kierunku. Zasadniczo tabela 10.5 powinna uświadomić czytelnikom fakt, że maksymalny sensowny zysk antenowy ograniczony jest przez konstrukcję mechaniczną masztu i anteny.

10.4.3. WTYK PRZEJŚCIOWY Z IZOLACJĄ DLA PRĄDU STAŁEGO

    Na wyjściu antenowym odbiornika satelitarnego występuje napięcie stałe 14-18 V służące do zasilania głowicy b.w.cz. umieszczonej w ognisku anteny parabolicznej. Napięcie to można wykorzystać do zasilania przedwzmacniacza antenowego. Bezpośrednie podłączenie do odbiornika anteny Yagi wyposażonej w dipol pętlowy powoduje zwarcie zasilacza i w konsekwencji uszkodzenie odbiornika. W niektórych typach odbiorników możliwe jest odłączenie zasilania głowicy za pomocą przełącznika lub zwieracza wewnątrz obudowy. Bardziej doświadczeni majsterkowicze znajdą z pewnoscią sposób odłączenia zasilania w odbiornikach nie wyposażonych w przełącznik. Jeżeli jednak odbiornik wykorzystywany jest tylko częściowo do celów amatorskich albo jego posiadacz woli nie ryzykować przeróbek, można podłączyć antenę poprzez opisany dalej wtyk przejściowy zawierający kondensator separujący. Anteny innych typów, spiralne lub pionowe przeważnie nie powodują zwarcia i mogą być podłączone bezpośrednio. Dla upewnienia się jednak, że symetryzator albo układ dopasowujący rzeczywiście nie powoduje zwarcia dla prądu stałego opłaca się w każdym przypadku dokonanie odpowiedniego pomiaru omomierzem.
    Konstrukcja wtyku przedstawiona jest na rysunku 10.4. Wtyk przejściowy składa się z gniazda i wtyku typu F połączonych ze sobą elektrycznie przez kondensator ceramiczny o pojemności ok. 1 nF. Jak widać z rysunku 10.4a bolec środkowy gniazda należy skrócić do ok. 5 mm i usunąć warstwę chromu z jego krawędzi. Powierzchnia pozbawiona warstwy chromu musi być nastepnie ocynowana. Wyprowadzenia kondensatora należy ostrożnie zagiąć pod kątem prostym jak najblizej jego obudowy uważając aby nie uległ uszkodzeniu. Jedno z wyprowadzeń należy skrócić do ok. 5 mm i przylutować do bolca gniazda F (rys. 10.4b). Następnie należy usunąć warstwę chromu na zewnątrz i wewnątrz wtyku F (rys. 10.4c). Po nałożeniu na kondensator rurki izolacyjnej należy zlutować ze soba gniazdo i wtyk F (rys. 10.4d). Ostatnią czynnoscią jest wsunięcie perełki izolacyjnej na dłuższą nóżkę kondensatora i przyklejenie jej wewnątrz wtyku (rys. 10.4e). Przed użyciem należy jeszcze upewnić się za pomocą omomierza czy nie ma zwarcia między przewodami środkowymi i ekranem wtyku.

    [rys. a_04]


10.4.4. PRZEDWZMACNIACZ TRANZYSTOROWY DLA PASMA 23 CM

    Przedwzmacniacz ten jest przykładem prostego rozwiązania, w którym użyto tranzystora z arsenku galu typu CFY13 (CFY19). Tranzystor może być oczywiście zastąpiony przez równoważne lub nowsze typy. Schemat układu jest na tyle prosty, że zasadniczo chciałbym tutaj zwrócić uwagę czytelników na konstrukcję mechaniczną wzmacniacza.
    Wzmacniacz umieszczony jest w obudowie z blachy pobielanej przedzielonej ekranem na dwie komory. Cewka L1 wykonana jest z zagiętego paska blachy posrebrzanej 26 x 7 x 1 mm (rysunek), cewka L2 - z drutu miedzianego posrebrzanego o średnicy 1,5 mm zawiniętego w pętlę o długości ok. 25 mm i szerokości 12 mm. Dławik Dł.1 zawiera 1,5 zwoju miedzianego drutu posrebrzanego o średnicy 0,8 mm nawiniętego na karkasie 4 mm. Kondensatory C2 - C4 mają pojemność 1,3 pF i są strojone za pomocą wkręcanej śruby. Kondensatory trapezowe C8 - C10 (1 nF) są przylutowane bezpośrednio do dna obudowy, kondensatory trapezowe C11 i C12 - do ścianki dzielącej. Kondensatory ceramiczne C1 i C5 mają odpowiednio pojemności 10 i 22 pF. Dławik Dł.2 ma indukcyjność 22 - 47 uH.
    Na przechodzące przez otwór w ściance dzielącej wyprowadzenie drenu tranzystora nałożona jest perełka ferrytowa.
    Układ zapewnia wzmocnienie ok. 18 dB przy szerokości pasma (na poziomie -3 dB) wynoszącej ok. 120 MHz i współczynniku szumów 0,8 dB.

    [rys. a_05]


10.4.4.1. SPIS CZĘŚCI

Oporniki: 2 x 200 omów,
kondensatory: 3 x 1-3 pF, 22 pF, 6 x 1 nF, 100 nF, 20 uF,
tranzystor: CFY13,
dioda : dowolna krzemowa,
obwód scalony: 7805,
perełki ferrytowe, dławiki, cewki wg. opisu.

10.4.5. GOTOWE MODUŁY ODBIORCZE

    Wykorzystanie odbiornika satelitarnego jest najszybszą i najprostszą możliwością włączenia się w grono użytkowników telewizji amatorskiej. Znacznie korzystniejsze parametry można osiągnąć w odbiornikach własnej konstrukcji. Konstrukcja odbiornika od podstaw jest jednak przedsięwzięciem skomplikowanym i czasochłonnym, dlatego też najczęściej wykorzystywane są gotowe moduly oferowane przez firmy krótkofalarskie. Jedną z takich firm jest firma "Schuster RSE Electronic". Dla zorientowania czytelników w możliwosciach konstrukcyjnych przytaczam najważniejsze parametry oferowanych przez nią modułów (oferowane są one w postaci zestawów do samodzielnej konstrukcji lub gotowych urządzeń).

    Głowica ATV typu "KONV2320":
- zakres przestrajania 1240 - 1300 MHz, przestrajanie płynne,
- częstotliwość pośrednia 70 MHz,
- napięcie zasilania 12-24 V, pobór prądu ok. 65 mA,
- współczynnik szumów 1,2 dB,
- całkowite wzmocnienie 37 dB.
Głowica składa się z dwustopniowego wzmacniacza w.cz. i podwójnie zrównoważonego mieszacza o częstotliwości granicznej 5 GHz. Zmiana częstotliwości pośredniej wymaga jedynie przestrojenia filtru wyjściowego i oscylatora. Głowica może być używana zarówno do odbioru TV AM jak i FM. Na wejściu układu znajduje się gniazdo N, na jego wyjściu - gniazdo BNC.

    Głowica ATV typu "KONV1320":
- zakres przestrajania 2320-2450 MHz, przestrajanie płynne,
- częstotliwość pośrednia 70 MHz,
- napięcie zasilania 12-24 V, pobór prądu ok. 80 mA,
- współczynnik szumów 1,8 dB,
- całkowite wzmocnienie 32 dB.
Konstrukcja głowicy jest podobna do przedstawionej powyżej konstrukcji głowicy dla pasma 23 cm.

    Tor p.cz. i demodulator typu "FMDEMO20":
- częstotliwość pośrednia 70 MHz,
- czułość -80 dBm,
- napięcie zasilania 12-24 V, pobór prądu ok. 180 mA,
- wyjściowy sygnał wizyjny 1 V (wartość międzyszczytowa) na oporności 75 omów,
- częstotliwość różnicowa fonii 5-9 MHz, płynnie przestrajana,
- moc wyjściowa m.cz. 0,7 W na oporności głośnika 8 omów.
Urządzenie wyposażone jest jest w filtr ceramiczny i kwadraturowy demodulator FM. Zakres dynamiki wzmacniacza p.cz. wynosi 80 dB. Wzmacniacz wyposażony jest w logarytmiczne wyjście dla miernika siły sygnału. Zakres pomiarowy wynosi również 80 dB. Jako wskaźnika należy użyć miliamperomierza o zakresie 1 mA. Sygnał p.cz. doprowadzany jest do gniazda BNC, sygnały wyjściowe wizji i fonii pobierane są z gniazd RCA. Na płytce drukowanej przewidziana jest możliwość zamontowania dodatkowego mieszacza zrównoważonego, dzięki czemu układ może pracować w rozszerzonym zakresie częstotliwości pośrednich między 30 i 300 MHz. Dostępny jest także dodatkowy demodulator fonii identyczny do zawartego w module "FMDEMO20" i przeznaczony do odbioru ew. drugiego kanału fonii lub kanału danych.

    Przedstawione moduły mogą w połączeniu z monitorem lub odbiornikiem telewizyjnym wyposażonym w wejście wizyjne stanowić całkowity tor odbiorczy na wybrane pasmo amatorskie. W trudnieszych warunkach odbioru lub w przypadku łączności na większe odległości tor odbiorczy może być uzupełniony o jeden z przedstawionych dalej przedwzmacniaczy. Przedwzmacniacze te mogą stanowić również uzupełnienie odbiornika satelitarnego.

    Przedwzmacniacz na pasmo 23 cm typu "VV2310":
- zakres pracy 1240-1300 MHz,
- wzmocnienie 27 dB,
- współczynnik szumów 0,8 dB,
- napięcie zasilania 12-24 V, pobór prądu ok. 40 mA,
- gniazda wejściowe i wyjściowe typu N.

    Przedwzmacniacz na pasmo 13 cm typu "VV1310":
- zakres pracy 2320-2450 MHz,
- wzmocnienie 23 dB,
- współczynnik szumów 1,6 dB,
- napięcie zasilania 12-24 V, pobór prądu ok. 45 mA,
- gniazda wejściowe i wyjściowe typu N.
    Użytkownicy odbiorników satelitarnych mogą rozszerzyć zakresy odbioru poprzez dołączenie dodatkowego konwertera. Przykładami gotowych rozwiazań mogą być:
    Konwerter firmy "Chaparral" na pasmo 13 cm o nastepujących parametrach:
- zakres częstotliwości wejściowych 1700-2700 MHz,
- zakres częstotliwości wyjściowych 950-2050 MHz,
- wzmocnienie całkowite 62 dB,
- współczynnik szumów 0,7 dB,
- gniazdo wejściowe typu N, gniazdo wyjściowe typu F.
    Konwerter na pasmo 3 cm rozprowadzany m.in. przez firmę "Schuster" o parametrach:
- częstotliwość wejściowa 10,0 - 10,5 GHz,
- częstotliwość wyjściowa 1,0 - 1,5 GHz,
- częstotliwość oscylatora lokalnego 9,0 GHz,
- współczynnik szumów 0,9 dB,
- wzmocnienie całkowite 48 dB,
- napięcie zasilania 12 V,
- na wejściu znajduje się złącze falowodowe WR/75, na wyjściu wtyk F.
    Do odbioru w paśmie 13 cm można też użyć konwertera satelitarnego przeznaczonego do odbioru satelity ARABSAT. Konwertery te odwracają pasmo dlatego też odbiornik musi być wyposażony w przełącznik polaryzacji wizji.
    Przedwzmacniacze na pasmo 23 cm oferowane są także przez firmę "SSB Electronic". Należą do nich np. modele LNA-3000S (pasmo 50-3000 MHz) i SP-23 (pasmo 23 cm).

10.4.6. UKŁADY PREEMFAZY I DEEMFAZY

    Jak wspomniano powyżej istotną rolę w uzyskaniu poprawy w stosunku sygnału do szumu mają układy preemfazy i deemfazy. Metoda ta jest powszechnie stosowana w radiofonii UKF-FM. W przypadku TV-FM uzyskiwana jest poprawa stosunku sygnału do szumu o ok. 14 dB. Układy filtrów odpowiadające normie CCIR 405-1 przedstawione są na rysunku 10.6.

    [rys. a_06]

Wydanie z dn. 20.03.1999.

© Prawa autorskie Krzysztof Dąbrowski, OE1KDA.