6.8. KONTROLERY PACTOR
Najpełniejsze
wykorzystanie właściwości systemu PACTOR zapewniają kontrolery PTC, PTCplus i PTC-II
firmy SCS. Kontrolery PTC były produkowane w dwóch wersjach: jako urządzenia zewnętrzne
dołączane do złącza szeregowego RS-232 dowolnego komputera lub też jako płytki wewnętrzne
dla komputerów PC/XT/AT.
Kontrolery wewnętrzne wyposażone były w skrzynkę elektroniczną
i posiadały możliwość automatycznego prowadzenia dziennika łączności (logu). Podobnie
jak kontrolery TNC, pozwalały też na wprowadzenie tekstu powitalnego (ang. connect text).
Oprócz tego pozwalały na pracę emisjami AMTOR i RTTY i mogły automatycznie rozpoznawać
wywołania AMTOR i PACTOR. W obu przypadkach odpowiadały one korespondentowi we właściwym
rodzaju emisji. Do współpracy z kontrolerem przewidziany był program terminalowy MT,
pracujący na komputerach klasy PC/XT/AT.
Układ kontrolera zewnętrznego PTC oparty był na jednopłytkowym
mikrokomputerze z zastosowaniem mikroprocesora Z-80, a właściwie pochodnego układu
TMPZ84C015. Kontroler podłączany był do złącza RS-232, podobnie kontrolery pakiet
radio lub AMTOR. Obsługa kontrolera podobna była też do obsługi zwykłego kontrolera
TNC i była łatwa do przyswojenia przez każdego użytkownika systemu pakiet radio.
I ten kontroler był wyposażony w prywatną skrzynkę elektroniczną. Ze względu na
przepisy obowiązujące w niektórych krajach mógł on nadawać w zadanych odstępach
czasu telegraficznie własny znak dla ułatwienia identyfikacji stacji. Kontrolery
PCT-I nie są już produkowane ze względu na zaprzestanie produkcji niektórych
obwodów scalonych z serii Z-80 (np. Z-80 SIO). Brak tych obwodów może także
utrudnić naprawy posiadanych kontrolerów. Zamiast nich produkowane są obecnie
kontrolery PTC-plus.
Kontroler drugiej generacji PTC-plus wyposażony jest w
mikroprocesor 68000 firmy Motorola i 32 kB pamięci statycznej RAM z możliwością
rozbudowy do 512 kB. Jest on kontrolerem wielofunkcyjnym pozwalającym także na
pracę emisjami AMTOR, RTTY i CW. Kontroler wyposażony jest w oprogramowanie
skrzynki elektronicznej wzorowanej na systemie DieBox.
Opracowanie kontrolera PTC-plus stało się konieczne nie
tylko ze względu na postęp techniki ale także ze względu na wspomniane powyżej
trudności zaopatrzeniowe. Do obsługi kontrolera dostępny jest program terminalowy
"PlusTerm".
Najnowsze wersje oprogramowania kontrolerów wielofunkcjnych
PK-232 i KAM Plus oraz kontrolery wielofunkcyjne PK-900 i stosujące technikę cyfrowej
obróbki sygnałów DSP-1232/2232/232 a także kontrolery TNC2 - PK-88 i MFJ-1276 mogą
także pracować emisją PACTOR. Kontrolery wielofunkcyjne pakiet radio i kontrolery
TNC2 wyposażone w możliwość pracy emisją PACTOR nie zawierają jednak konwerterów
analogowo-cyfrowych pozwalających na sumowanie - kumulowanie - sygnałów w pamięci
(ang. memory ARQ) i nie pozwalają na korzystanie z tej ważnej zalety systemu.
Zaopatrując się w sprzęt warto pamiętać o tej istotnej różnicy.
Kontroler DSP4100 amerykańskiej firmy HAL Communications
pozwala na pracę w systemach PACTOR-I i CLOVER-II.
Dla systemu PACTOR-II opracowano kontroler PTC-II, który może
pracować także w systemach PACTOR-I, AMTOR i pakiet radio (po zainstalowaniu dodatkowego
modemu cyfrowego). Kontroler PTC-II jest też wytwarzany na licencji przez amerykańską
firmę PacComm znaną z produkcji interesujących modeli kontrolerów TNC. Niestety cena
jego przekracza ok. dwukrotnie cenę wielofunkcyjnych kontrolerów TNC a ok. 4-krotnie
cenę zwykłych kontrolerów TNC2. Kontroler PTC-II jest wyposażony w 32-bitowy procesor
typu 68360 firmy Motorola, 16-bitowy procesor sygnałowy typu XC56156 tej samej firmy,
pamięć statyczną RAM o pojemności 512 kB z możliwością rozbudowy do 2 MB, pamięć stałą
kasowaną elektrycznie - EEPROM - i wtyki dla dwóch modemów pakiet radio dla szybkości
300 - 9600 bit/s. Na płycie głównej kontrolera znajdują się też gnazda wtykowe dla
pamięci dynamicznych RAM w wykonaniu SIMM. Możliwe jest dodanie do 32 MB pamięci
dynamicznej. Większość z tej pamięci może być wykorzystywana przez skrzynkę
elektroniczną. Skrzynka kontrolera może być jednocześnie dostępna przez wejścia
pakiet radio i przez wejście krótkofalowe w systemach PACTOR (-I i -II) i AMTOR.
Modem PACTOR zrealizowany jest w technice cyfrowej obróbki
sygnałów (COS) na wymienionym powyżej procesorze sygnałowym. Jeden z typów modemów
pakiet radio jest również zrealizowany w technice COS na procesorze sygnałowym tego
samego typu co użyty w kontrolerze a drugi jest klasycznym układem na obwodzie TCM3105.
Również i ten kontroler może być obsługiwany za pomocą programu "PlusTerm". Ostatnio
produkowane kontrolery PTC-II wyposażone są też w możliwość pracy w systemie PSK31.
System operacyjny kontrolera pozwala na ładowanie programów przez
złącze szeregowe z komputera i ich uruchamianie. Pozwala to na aktualizację oprogramowania
bądź dodawanie dalszych funkcji bez konieczności wymiany pamięci stałej.
Alternatywą w stosunku do kontrolerów PTC jest użycie programu
BMKMULTY i modemu opartego na obwodzie scalonym AM7910. Program dostępny jest jedynie
za odpłatnością.
Dla ułatwienia obsługi podaję zestaw najważniejszych rozkazów i
parametrów kontrolera PTC-plus związanych z pracą emisją PACTOR:
- HElp - wywołanie tekstu pomocy,
- MYCall znak - wprowadzenie znaku wywoławczego stacji,
- TIme [hhmmss] - ustawienie zegara lub odczyt czasu,
- DAte [ddmmrr] - ustawienie lub odczyt daty,
- SHow - wywołanie spisu parametrów kontrolera,
- FRee - informacja o wolnym obszarze pamięci RAM,
- CWid [0|1] - włączenie lub wyłączenie automatycznego nadawania znaku stacji telegrafią,
- AMtor - praca emisją AMTOR,
- PT - praca emisją PACTOR-I,
- RESET - odpowiada wyłączeniu i włączeniu kontrolera,
- RESTART - powoduje przyjęcie przez wszystkie prametry wartości domyślnych,
- Term [0|1|2] - wartość 0 oznacza wyłączenie echa lokalnego, 1 - jego włączenie,
2 - oddzielne okna nadawcze i odbiorcze,
- MOde [0|1] - wartość zero oznacza transmisję ASCII, 1 - kodowanie Huffmana,
- AUto [0|1|2] - wartość zero oznacza szybkość 100 bit/s, 1 - 200 bit/s,
2 - dopuszcza automatyczny wybór szybkości,
- Listen [0|1] - włączenie (1) lub wyłączenie (0) podsłuchu (monitorowania),
- Call znak - nawiązanie połączenia z podaną stacją,
- Unproto [tekst] - nadanie tekstu (np. wywołania) w trybie bezpołączeniowym,
- CTRL-Y - zmiana kierunku relacji,
- ESC D, Disconnect - przerwanie połączenia,
- LOg - wywołanie spisu ostatnich 16 połączeń,
- CSDelay [n] - czas oczekiwania na pokwitowanie (x 5 msek),
- MAXErr [liczba] - liczba błędnych pakietów w trakcie nawiązywania połączenia,
- MAXSum [5...60] - maksymalna liczba pakietów kumulowanych w pamięci,
- MAXDown [2...30] - liczba błędnych pakietów powodująca zmniejszenie szybkości
transmisji,
- MAXUp [2...30] - liczba prawidłowo odebranych pakietów powodująca zmianę szybkości
na 200 bit/s,
- MAXTRy [0...9] - dopuszczalna liczba powtórzeń po zwiększeniu szybkości transmisji,
- Phase [wartość] - maksymalna szybkość korektury fazy (x 10^-6), zalecanym zakresem
jest +/- 70,
- REMote [0|1] - włączenie lub wyłączenie zdalnej obsługi stacji; rozkazy zdalne
poprzedzone są ciągiem "//".
Parametry nieobowiązkowe podano, podobnie jak we wszytkich
zestawieniach tego typu, w nawiasach kwadratowych, których nie należy oczywiście
wpisywać. Alternatywy rozdzielone są jak wszędzie za pomocą pionowej kreski.
W większości przypadków podanie rozkazu bez parametrów powoduje wyświetlenie
obowiązujących wartości. Zakończeniem rozkazu jest znak RETURN. Rozkazy mogą być
skrócone do części podanej dużymi literami. Przejście na poziom interpretacji rozkazów
dokonywane jest za pomocą znaku (klawisza) ESC.
Do obsługi skrzynki elektronicznej służą następujące rozkazy
(rozkazy poprzedzone znakami "//" służą do zdalnego sterowania stacji korespondenta,
bez - do obsługi własnej stacji):
- Write [nazwa] - zapis wiadomości,
- Read [nazwa] - odczyt wiadomości,
- Send [nazwa] - nadanie zbioru, jako rozkaz zdalny odpowiada rozkazowi WRITE,
- DIR - wywołanie spisu wiadomości w skrzynce,
- DELete [nazwa] - skasowanie wiadomości.
Dla emisji AMTOR przewidziane są rozkazy:
- C [znak_secal] - nawiązanie połączenia z podaną stacją,
- \- przerwanie połączenia (dla emisji RTTY - jest to rozkaz przejścia na odbiór),
- BC [0|1] - włączenie (1) lub wyłączenie (0) odbioru FEC,
- LOC [0|1] - włączenie (1) lub wyłączenie (0) lokalnego echa,
- CTRL-Y - w trakcie oczekiwania przełączenie na tryb FEC, w trakcie odbioru zmiana
kierunku relacji (ang. break-in), w trakcie monitorowania - ponowna synchronizacja,
- CTRL-B - przełączenie na litery.
Dla emisji RTTY najważniejszymi rozkazami są:
- BAU [szybkość] - wybór szybkości transmisji,
- CTRL-Y - przejście na nadawanie,
- \- przejście na odbiór,
- CTRL-B - przełączenie na litery.