7.3. KONWERTERY I PROGRAMY NADAWCZO/ODBIORCZE
W opisach wielu
popularnych programów, jak FAX, JVFAX czy GSH-PC zawarte są schematy odpowiednich
konwerterów, do pracy za pomocą kontrolera PK-232 dostępny jest program PK-FAX, dla
kontrolerów DSP-1232/2232/232 - program AEA-Wefax-256, dla kontrolera PK-900 - program
AEA-FAX-900, dla kontrolera MFJ-1278(T) - program MFJ-1289 (Multicom) a dla TNC
MFJ-1270/74 - program MFJ-1284 (MFJCOM) na komputery klasy PC i MFJ-1272 na komputer
Commodore 64/128, istnieją także wersje programów dla systemu operacyjnego Windows.
Program MFJCOM może współpracować także z kontrolerem MFJ-1278(T). Wszystkie wspomniane
programy pozwalają także na nadawanie obrazów faksymile, z tym że kontrolery MFJ-1270/74
dostosowane są jedynie do odbioru. Programy firmy MFJ odbierają dane przez złącze
szeregowe RS-232, programy JVFAX i FAX mogą nadawać dane dodatkowo przez wyjście
głośnikowe lub wyjście drukarki. Program JVFAX zapisuje obrazy w formacie GIF lub
TIFF i może nadawać obrazy zapisane w formacie GIF, co pozwala na nadawanie obrazów
wczytanych do komputera za pomocą czytnika lub otrzymanych w tym formacie z najbliższej
skrzynki elektronicznej. Czysto odbiorczym programem faksymile jest SVFAX współpracujący
z opisanym dalej konwerterem JVFAX. Posiadacze komputerów ATARI-ST mogą odbierać obrazy
faksymile za pomocą programu RADIOFAX-ST (w wersji dla komputerów PC nosi on nazwę
RADIOFAX-PC). Konwerter do programu RADIOFAX-ST jest bardziej skomplikowany niż
konwerter dla programu JVFAX i podobny do opisanego dalej konwertera satelitarnego.
Dla komputerów Amiga opracowane został programy "Scan Mate" i "Mikro-Fax" (autorstwa
SP9UNB/SP9AMH). "Mikro-Fax" pozwala także na odbiór SSTV.
Oprócz tego odbiór faksymile możliwy jest także za pomocą
dekoderów ICS-FAX2, ICS-FAX3, dekodera "Easy Fax", dekodera firmy Bonito, programu
Code-3 lub bardzo drogiego dekodera WAVECOM W 4010. Konwerter ICS-FAX3 pozwala dodatkowo
także na odbiór emisji RTTY, SITOR-B i NAVTEX.
Stosunkowo najtańszym rozwiązaniem jest jednak użycie programu
JVFAX z konwerterem własnej konstrukcji lub dla posiadaczy kontrolerów TNC - użycie
jednego z pasujących programów. Program JVFAX autorstwa DK8JV jest jednym z najbardziej
znanych od lat programów nadawczo-odbiorczych faksymile i SSTV przewyższającym nawet
niektóre z programów komercyjnych. Program dostępny jest obecnie w wersji 7.1. Pracuje
on na dowolnych komputerach PC pod systemem operacyjnym DOS, jednak ze względu na
bezpośredni dostęp do pamięci wizyjnej nie może pracować w oknach DOS pod systemami
Windows 3.1, 95 i 98. JVFAX może współpracować z wieloma typami konwerterów w tym
oprócz konwerterów komparatorowych także z bardziej skomplikowanymi konwerterami
mikroprocesorowymi, np. "Easy Fax". W połączeniu z dodatkowymi sterownikami j. np.
SBTSR023 może on wykorzystywać płytkę muzyczną zgodną ze standardem "Soundblaster"
jako modem cyfrowy. Oprócz łączności naziemnych JVFAX może być wykorzystany do odbioru
satelitów meteorologicznych pod warunkiem użycia odpowiedniego konwertera. Pozwala na
to także ww. sterownik dla płytki muzycznej. Jednym z atrakcyjnych zastosowań może być
automatyczny zapis serii obrazów z satelity, które mogą być następnie wyświetlane w
przyspieszonym tempie i prezentować zmiany pogody w czasie ostatnich godzin. JVFAX
dostępny jest bezpłatnie w sieciach pakiet radio i w Internecie i może być dowolnie
rozpowszechniany w środowiskach amatorskich.
Uniwersalnym programem odbiorczym pozwalającym na odbiór nie
tylko emisji faksymile ale także RTTY w kodach Baudota i ASCII, AMTOR-FEC (AMTOR-B),
CW i NATEX jest "Zorns Lemma" autorstwa DL3ZAS.
Oprócz wymienionych programów odbiorczych i nadawczo-odbiorczych
faksymile, do współpracy z kotrolerami firmy MFJ (i innymi dostosowanymi do odbioru emisji
faksymile) można użyć prostego programu napisanego w języku BASIC. Przed wywołaniem
programu należy przełączyć kontroler na odbiór emisji faksymile za pomocą rozkazu FAX
(kontrolery firmy MFJ) lub analogicznego podanego w instrukcji. W kontrolerach
wyposażonych w oprogramowanie firmy MFJ można oprócz tego ustalić następujące
parametry: FAXMODE, FAXEOP, FAXNEG i FAXREV. Zmian wartości parametrów i podania
rozkazu FAX należy dokonać za pomocą dowolnego programu terminalowego (Procomm lub
podobnego). Parametr FAXMODE pozwala na wybór szybkości analizy obrazu, wartość 1
oznacza szybkość 60 linii/min, 2 - 90 linii/min, 3 - 120 linii/min, 4 - 240 linii/min,
5 - 360 linii/min, 6 - 480 linii/min i 7 - 180 linii/min. Wybór możliwy jest tylko w
kontrolerach 1278(T), kontrolery TNC-2 dostosowane są jedynie do odbioru obrazów
analizowanych z szybkością 120 linii/min. Parametr FAXEOP (ang. end-of-page) steruje
rozpoznawaniem końca obrazu, parametr FAXNEG - wyświetlaniem obrazu w negatywie, a
parametr FAXREV pozwala na zwierciadlane odwrócenie obrazu.
Podany program może być łatwo dostosowany do innego typu
komputerów. W razie potrzeby należy dokonać w nim zmiany numeru złacza szeregowego
z COM2 na COM1. Sposób wywołania programu podany jest w linii drugiej (nazwa
MFJ2.BAS).
Program odbiorczy faksymile:
CLS
'C:Qbasic /Run MFJ2.BAS
CONST Esc = 27
ON ERROR GOTO ErrHandler
PRINT "MFJ Two-level FAX format decoder 0.00"
PRINT "(c)Nov-1993 by BV3DS of Taoist BBS"
PRINT "P.O.BOX 27 HsinWu Taoyuan Taiwan R.O.C"
PRINT
PRINT "Set MFJ-1278 FAX Mode 2level"
PRINT "Key Esc to Exit and End 2level"
SLEEP 5
Filenum% = FREEFILE
FileName$ = "COM2:9600,N,8,1,BIN,CD0,CS0,DS0,OP0,RB9600"
OPEN FileName$ FOR RANDOM AS #Filenum%
PRINT #Filenum%, "radio 2" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "mode fx" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "fx 3" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "8levels Off" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "16levels Off" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "Multifax off" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "printg off" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "print off" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "K" + CHR$(13)
PRINT #Filenum%, "L" + CHR$(13)
SCREEN 2
DO
DO
Pic$ = INPUT$(1, Filenum%)
KeyChoice% = CVI(INKEY$ + CHR$(0))
IF KeyChoice% = Esc THEN
CLOSE #Filenum%
END
END IF
LOOP WHILE Pic$ = ""
GOSUB ShowPic
LOOP
END
ShowPic:
FOR N% = 1 TO LEN(Pic$)
Bit% = ASC(MID$(Pic$, N%, 1))
IF Bit% >= &H30 THEN Bit% = Bit% - &H30
IF (Bit% AND 32) = 32 THEN PSET (Col%, Row% + 0), 1
IF (Bit% AND 16) = 16 THEN PSET (Col%, Row% + 1), 1
IF (Bit% AND 8) = 8 THEN PSET (Col%, Row% + 2), 1
IF (Bit% AND 4) = 4 THEN PSET (Col%, Row% + 3), 1
IF (Bit% AND 2) = 2 THEN PSET (Col%, Row% + 4), 1
IF (Bit% AND 1) = 1 THEN PSET (Col%, Row% + 5), 1
Col% = Col% + 1
IF Col% >= 909 THEN
Col% = 0
Row% = Row% + 6
END IF
NEXT N%
RETURN
ErrHandler:
SELECT CASE ERR
CASE 69
CLOSE #Filenum%
Filenum% = FREEFILE
OPEN FileName$ FOR RANDOM AS #Filenum%
RESUME NEXT
CASE ELSE
RESUME NEXT
END SELECT
